Zasada 4: SZKOŁA ROZWIJA SPOŁECZNIE, UCZY WRAŻLIWOŚCI
"Szkoła z klasą rozwija społecznie, uwrażliwia, uczy współpracy, działania na rzecz innych i dla dobra wspólnego"
Zadanie 4 B: Projekty zespołowe
Nauczyciele realizują z uczniami "zespołowe projekty edukacyjne". Każda klasa (każdy uczeń) przynajmniej raz w semestrze uczestniczy w takim projekcie. Projekty stanowią element pogłębionego nauczania poszczególnych przedmiotów, a równocześnie mają uczyć umiejętności pracy w zespole nad rozbudowanym i trwającym dłuższy czas zadaniem (zwykle kilka tygodni), czasem obejmującym różne przedmioty. Np. w projekcie "Rzeka mówi" uczniowie podzieleni na zespoły tematyczne badają dzieje osadnictwa nad płynącą przez ich miejscowość rzeką (historia), rośliny i zwierzęta żyjące w rzecznym ekosystemie (biologia), problemy prawne i społeczne związane z wykorzystaniem i ochroną brzegów rzeki. Uczniowie prowadzą też kampanię na rzecz założenia niewielkiego parku nad rzeką
1. Dlaczego wybraliśmy to zadanie?
Zadanie to wybraliśmy z kilku powodów: -Uznaliśmy ,że metoda projektów zespołowych daje uczniom możliwość pogłębienia wiedzy z poszczególnych przedmiotów -daje uczniom możliwość wykazania się samodzielną pracą i umiejętność współpracy w grupie nad trwającym przez dłuższy czas zadaniem. -uczniowie muszą wykazać swoją inicjatywę i pomysłowość w wykonaniu zadania , a nie korzystać z " gotowców" -daje możliwość rozwijania zdolności organizacyjnych , odpowiedzialności , planowania i komunikowania się , kontroli i oceny własnych zadań na tle grupy . -korzystanie umiejętne z różnych źródeł informacji klasycznej i multimediów , jak również poszukiwanie optymalnych rozwiązań
2. Osoba odpowiedzialna za przygotowanie sprawozdania - szef zespołu zadaniowego, oraz członkowie zespołu zadaniowego
imiona i nazwiska szefa i członków zespołu zadaniowego
szef zespołu Barbara Słaby - nauczycie przyrody Dobisiak Bożena - nauczyciel nauczania zintegrowanego, Frasunek Bożena - nauczyciel nauczania zintegrowanego Szczygioł Maria- nauczyciel matematyki Mazur Mieczysław- nauczyciel sztuki Stępień Jolanta - nauczyciel nauczanie zintegrowane
3. Co wynikło z ankiety "Jaka jest nasza szkoła"?
Na pytanie 7 ankiety " Jaka jest nasza szkoła" 50 % ankietowanych odpowiedziało ,ze uczniowie często pracują w zespołach (odp. "Taka jak A") ,a 33 % wybrało odpowiedz " podobna do A" i " raczej podobna do A". Cieszymy się z tego ,że spora liczba uczniów (67 % ankietowanych) i rodziców ( 53 % ankietowanych ) chce aby nasza szkoła zachęcała do współpracy i aby uczyła się dzielić zadaniami .Metodę projektów stosujemy w naszej szkole już od jakiegoś czasu, ale są to dalej sporadyczne przypadki . Chcielibyśmy aby ta forma działania była częściej stosowana przez nauczycieli , którzy do tej pory częściej stosowali prace w grupach na lekcjach i są sceptycznie nastawieni do nowej formy pracy ( tylko 30 % ankietowanych nauczycieli pracuje zespołowo). Uznaliśmy ,że mamy w tej dziedzinie dużo do zrobienia.
4. W jakim stopniu - realizując zadanie - zwiększyliśmy nacisk na stosowanie metody projektów zespołowych? Co zmieniliśmy w naszej pracy? Realizując zadania metodą projektów zespołowych zwiększyliśmy w znaczącym stopniu nacisk na stosowanie tej metody w prowadzeniu zajęć z uczniami naszej szkoły przez innych nauczycieli ,którzy uważali tą metodę za bardzo pracochłonną i nie dającą efektów w pracy dydaktycznej od razu. Zespół nauczycieli, który zastosował tę metodę w prowadzeniu zajęć stwierdzili duże zaangażowanie ze strony uczniów, a nawet pomoc rodziców w sponsorowaniu materiałów, produktów i innych rzeczy potrzebnych w trakcie realizacji zadań tą metodą . Udowodniliśmy, że ta metoda nie jest tak bardzo pracochłonna i niemożliwa do realizacji w naszej szkole, jak również to, że można sprawdzić efekty jej zastosowania. Materiały wykonane przez uczniów będą wykorzystywane w pracy dydaktycznej w następnych latach np. plansze ,poradnik, tabele, modele, plakaty. W naszej pracy zmieniliśmy przydział roli lidera w 2 grupach, którzy nie spełniali w tej roli , a w innych czuli się doskonale. Zwiększaliśmy liczbę uczniów w niektórych zespołach zadaniowych, które miały trudniejsze zadania do wykonania oraz termin wykonania wystawki i plakatów "Zdrowa żywność", "zdrowy styl życia" na zajęciach plastycznych , które były prezentowane na Dniu Zdrowia- 21 .03.2003.Postanowiliśmy dopracować instrukcję dla uczniów z klas młodszych, aby były bardziej precyzyjne i zrozumiałe do wykonania przez nich poszczególnych zadań. Niezrozumienie ich poleceń przez uczniów były przyczyną dodatkowych spotkań z nauczycielami.
5. Jakie projekty zespołowe zrealizowaliśmy ostatnio (lub realizujemy obecnie) na zajęciach z różnych przedmiotów?
5.1. Projekt 1
5.1.a. Na lekcjach jakich przedmiotów, pod opieką których nauczycieli
Przyroda - mgr Barbara Słaby
5.1.b. Temat projektu
5.1.c. Krótki opis projektu
W projekcie wzięli udział uczniowie Kl. IV a Podzieleni zostali na sześć zespołów po 4 uczniów. Zadaniem ich było zdobycie wiedzy z różnych źródeł na temat podstawowych składników pokarmowych takich jak : białka , węglowodany , tłuszcze ,witaminy, woda i sole mineralne , makroskładniki i mikro składniki, rodzaje źródeł występowania i znaczenia dla organizmu człowieka a następnie wykonali : plansze , tabele , wystawkę produktów o największej zawartości poszczególnych składników pokarmowych, -zestaw kanapek z przewagą poszczególnych składników pokarmowych, -inscenizację pt. "Makroskładniki i mikroskładniki" -opracowali i wydali szkolny poradnik - O składnikach pokarmowych Etap1: podział na zespoły i planowanie pracy w zespołach ,Etap 2: zdobycie informacji z różnych źródeł i materiałów , oraz ich selekcja, Etap 3.wykonanie plansz i tabel dotyczących rodzajów ,znaczenia składników pokarmowych , Etap 4/: przygotowanie instrukcji dotyczących wykonania kanapek z przewagą poszczególnych składników pokarmowych oraz informacji na temat wybranych wód mineralnych do degustacji, Etap 5 : Przygotowanie tekstów i rekwizytów do inscenizacji - Makro i mikroskładniki, Etap 6: opracowanie i wydanie szkolnego poradnika - O składnikach pokarmowych i ich znaczeniu dla organizmu człowieka" Etap 7: wykonanie oprawy plastycznej i muzycznej do prezentacji prac po skonsultowaniu się z nauczycielem i rodzicami, Etap 8:prezentacja prac poszczególnych grup , Etap 9: podsumowanie i ocena pracy zespołu. Realizacja projektu trwała 4 tygodnie -uczniowie poszerzyli swoją wiedzę i umiejętności, nabyli zdolności organizacyjne , odpowiedzialności ,planowania , selekcji informacji , komunikowania się, korzystania z różnych źródeł -nabyli umiejętność zastosowania wiadomości teoretycznych w praktyce , korzystania z pomysłu całej grupy i integracji z grupą -umiejętność przetwarzania tekstów i tworzenia własnych scenariuszy -uczniowie dostrzegli większe korzyści ze współpracy niż rywalizacja
5.1.d. Forma prezentacji rezultatów pracy zespołu
Wszystkie zespoły zaprezentowały swoje prace na lekcji przyrody oraz na wystawce z okazji Dnia Zdrowia , a poradnik szkolny-" O składnikach pokarmowych "przekazano do biblioteki szkolonej". Przygotowanie prostych potraw, higiena przygotowania i spożywania posiłków (naucz. zintegr.) -przygotowanie inscenizacji o witaminach (naucz. zintegr.) -wykonanie plakatów dowolna techniką na temat "Wpływ odżywiania na nasze zdrowie"(sztuka). -obliczanie ilości kalorii w poszczególnych produktach na podstawie jadłospisu(matematyka).
5.1.e. Uwagi; Prosimy o uwagi na temat mocnych i słabych stron projektu
Projekt okazał się trudniejszy dla jednego z zespołów zadaniowych mającego wykonać inscenizację , z którą uczniowie mieli problem w doborze odpowiednich tekstów i wykonania samej inscenizacji. Pozostałe zespoły chętnie i z zapałem uczestniczyli w realizacji projektu. Po projekcie pozostała ciekawa dokumentacja w postaci plansz , tabel, poradnika szkolnego , scenariusza inscenizacji , która będzie wykorzystana w szkole w kolejnych latach przez uczniów.
5.2. Projekt 2
5.2.a. Na lekcjach jakich przedmiotów, pod opieką których nauczycieli
Zajęcia zintegrowane - klasa III Bożena Frasunek
5.2.b. Temat projektu
Robimy inscenizację
5.2.c. Krótki opis projektu
W pracy nad projektem zainspirował nas temat "Teatr", a projekt "Robimy inscenizację" , w którym wzięły udział dzieci klasy III , wychowawcy oraz rodzice , stał się wieloetapowym projektem pozwalającym łączyć treści różnych dziedzin. Polegał on przede wszystkim na uatrakcyjnieniu zajęć dzieci i przygotowaniu przyszłego odbiorcy sztuki teatralnej, przyszłego widza teatru , przy czym podstawowym założeniem był wszechstronny rozwój osobowości , aktywności i twórczości uczniów. Etap I: podział na zespoły i planowanie pracy , Etap 2: praca nad rolą ,nad tekstem ,Etap 3:Oprawa techniczna i muzyczna ,projektowanie i wykonanie dekoracji , kostiumów , gromadzenie rekwizytów ,wykonanie plakatów , zaproszeń Etap 4: Występy dla klas I-III zaproszonych gości i rodziców -inscenizacja "Bajka noworoczna" Realizacja projektu trwała cztery miesiące Działalność na I etapie objęła prace związane z gromadzeniem materiałów ,informacji dotyczących elementów historii i struktury teatru. Każdej grupie przydzielono jeden temat. Uczniowie na tym etapie ściśle współpracowali z osobami dorosłymi. Zespoły zaprezentowały swoje wiadomość i materiały na zajęciach teatralnych , następnie dokonano wyboru najistotniejszych informacji i zorganizowano wystawę w sali lekcyjnej. Kulminacją I etapu był wyjazd do teatru ,poznanie teatru od kulis , udział w lekcji teatralnej i rozmowa z aktorem. Etap II -to przede wszystkim praca nad rolą i dykcją. Etap III to wyrobienie umiejętności projektowania oraz gromadzenia odpowiednich materiałów (współpraca dzieci-rodzice-nauczyciele), ćwiczenie sprawności i umiejętności technicznej ,rozwijanie wyobrażeń. W etapie IV "ujście" znalazła twórcza aktywność realizująca się poprzez słowa, muzykę, śpiew, ruch, taniec. efekty: uczniowie nauczyli się samodzielności w zdobywaniu informacji , planowania i organizowania własnych działań ,oceniania siebie i efektów swojej pracy .Zostały przygotowane do odbioru w przyszłości sztuki teatralnej ,wyrobiły nawyk uczestnictwa w przedstawieniach teatralnych ,nauczyły się kultury zachowania w teatrze i kultury teatralnej w ogóle.
5.2.d. Forma prezentacji rezultatów pracy zespołu
Występ przed klasami I-IV ,dyrekcją szkoły i rodzicami -inscenizacja pt. "Bajka noworoczna"
5.2.e. Uwagi; Prosimy o uwagi na temat mocnych i słabych stron projektu
Praca nad projektem utwierdziła nas w przekonaniu ,że inscenizacje mają dużą siłę oddziaływania estetycznego na psychikę dziecka uwrażliwiają je na piękne słowa, muzykę , dają radość, humor, dobrą zabawę. Słabych stron projektu nie było. Wszystko przebiegało zgodnie z założonymi celami.
6. Co sądzą uczniowie o zespołowych projektach edukacyjnych? Uczniowie z klasy IV a wygłosili opinię na temat zespołowych projektów edukacyjnych byli to : 1.Daniel Sosinka uczeń z grupy nr III "Tłuszcze" _Trochę było ciekawie wszyscy musieli się czymś wykazać, bo byliśmy i sami się ocenialiśmy , za poszczególne wykonanie zadań, 2.Iwona Szwed z grupy nr IV- "Woda i sole mineralne" - W moim zadaniu pomagali mi rodzice , w zakupie wybranych wód mineralnych , oraz wykorzystanie internetu do zebrania informacji o źródłach wód mineralnych w Polsce. 3 .Dawid Garba uczeń z gr. II -"Węglowodany" - Lubię coś robić jak mnie to informuje , jak coś ciekawego dzieje na zajęciach i nie muszę się nudzić. 4. Mariola Matyga uczennica z gr. nr I - "Białka" - za dużo pracy i szukania informacji , co było zniechęcające dla mnie .5 Barbara Job uczennica z grupy nr I - Białka -można więcej się nauczyć ,niż na zwykłej lekcji ,pozbywam się tremy, jako lider grupy odpowiedziałam za siebie i wykonanie zadania przez moich kolegów w grupie.
7. Jak pracowaliśmy?
Kolejne ustalenia nauczycieli były następujące : 1.Ustalenie składu zespołu do realizacji na posiedzeniu R.P Zadania :metodą projektów edukacyjnych -przedmioty: przyroda ,nauczanie zintegrowane , plastyka, technika matematyka. 2.Podział uczniów na grupy i wytyczenie liderów grupy .Współpraca z rodzicami i osobami wspomagającymi. 3.Podanie źródeł informacji i jej selekcji , tematyki realizacji poszczególnych zadań ,opracowanie dokładnych instrukcji dla uczniów wykonujących poszczególne zadania .Określenie czasu realizacji ,ustalenie kryteriów oceny projektu (ocena prac i poszczególnych zadań) przez samych uczniów (samoocena) , nauczycieli opiekunów z wybranego jury 4.Omówienie wybranych zadań przez poszczególne zespoły , przygotowanie do prezentacji, ustalenie terminu prezentacji zadań. Omówienie organizacji konkursu wystawki i plakatów: Dzień Zdrowia w dniu 21.03.o3 br. ,oraz przekazanie wykonanego szkolnego poradnika pt. " składniki pokarmowe i ich znaczenie dla organizmu człowieka " do biblioteki szkolnej.
8. W jakiej fazie realizacji zadania jesteśmy? Co planujemy?
8.a. Czy zakończyliśmy realizację zadania?
tak
8.b. Jeżeli "nie", to jak będziemy je kontynuować?
9. Jaki był (jeśli był) udział uczniów w przygotowaniu i realizacji zadania?
10. A jaki był (jeśli był) udział rodziców uczniów w przygotowaniu i realizacji zadania?
Bez pomocy rodziców realizację projektów z uczniami klas młodszych nie byłoby możliwe. Rodzice przygotowali wspólnie z dziećmi i wychowawcami klas stroje , dekoracje , rekwizyty , poczęstunek dla zaproszonych gości i dzieci.
11. Co najważniejszego wydarzyło się w trakcie realizacji zadania? Czego my, nauczyciele, dowiedzieliśmy się o szkole, uczniach, procesie nauczania?
Wzbudziliśmy duże zainteresowanie wśród nauczycieli ,którzy nie pracowali tą metodą .Z zaciekawieniem obserwowali nasze zaangażowanie ,współpracę uczniów i rodziców. Podczas prezentacji prac przez poszczególne zespoły ,wszyscy byli zaskoczeni efektem prac uczniów , ich umiejętnościami organizacyjnymi , odpowiedzialnością za wykonanie zadań. .Dyrekcja szkoły ufundowała najlepszym zespołom nagrody.
12. Jakie wnioski z realizacji zadania płyną dla dalszej pracy szkoły?
Nauczanie metodą projektu w klasach młodszych jest bardziej pracochłonne niż sądziliśmy wymaga nadzoru ze strony opiekuna i dokładniejszych instrukcji . Jednak daje dużą satysfakcję z prawidłowo wykonanego zadania. -Należy tak opracować instrukcję do zadań , aby nie było problemów z ich zrozumieniem w wykonywanych zadaniach przez uczniów. -zwiększenie nacisku na dzielenie się rolami w grupie i umiejętnością wprowadzania elementów dyskusji -można dokonać oceny pracy grupy wg ustalonych systemów , a po zrealizowaniu całego projektu ocenić wiedzę i umiejętność zdobytą przez poszczególnych uczniów.
